به گزارش تحریریه، پس از حدود چهار ماه توقف مذاکرات وین، «انریکه مورا» معاون دبیرکل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا که مسئول هماهنگی مذاکرات هسته‌ای وین هم است، روز پنجشنبه ۲۲ مهرماه راهی تهران شد تا بستر را برای ادامه رایزنی های هسته ای هموار کند. او در جریان این سفر با برخی مقامات کشورمان همچون «علی باقری کنی» معاون سیاسی وزارت خارجه که در دولت رئیسی جایگزین «سیدعباس عراقچی» در هیات مذاکرات هسته‌ای شده، دیدار و گفت وگو کرد.

به گزارش خبرگزاری «رویترز»، دیپلمات‌های انگلیسی، آلمانی و فرانسه پیش از سفر طی یادداشتی به این خبرگزاری اطلاع داده‌ بودند که سفر مورا به ایران «در زمان حساسی انجام می‌شود، چراکه مذاکرات وین برای احیای برجام تقریباً چهار ماه است که متوقف شده است.»  دیپلمات‌های اروپایی افزودند: از آن زمان وضعیت هسته‌ای ایران مدام بدتر شده است. به همین دلیل، ما این سفر را یک سفر معمولی نمی‌دانیم، بلکه به نظر ما یک سفر فوق‌العاده در جریان بحران است.

در پیوند با اهداف سفر، پیش از سفر گفته می شد که لغو تحریم‌ها علیه ایران، تحولات افغانستان و نیز روابط ایران و اتحادیه اروپا سه موضوع این دیدار هستند اما «بلومبرگ» از قول منابع آگاه نوشته بود که این دیدار برای ایجاد مقدمات بازگشت ایران به مذاکرات برجام انجام می‌شود؛ موضوعی که در جریان گفت وگوها صحت آن اثبات شد.

حال این پرسش به ذهن می رسد که بالاخره دستاوردهای سفر مورا به تهران چه بود؟

اگر چه جزییاتی از دیدارهای صورت گرفته رسانه ای نشده اما با توجه به برخی اظهارنظرها می توان به مسائل مطرح شده و توافقات صورت گرفته پی برد.

به نوشته وب‌سایت وزارت امور خارجه ایران، در این دیدار بر ارتقای روابط بین جمهوری اسلامی و اتحادیه اروپا تاکید و قرار شد در گفت‌وگوهای آتی در بروکسل، سرفصل‌ها و زمینه‌های عملی گسترش روابط مورد بحث و تبادل نظر قرار گیرد.

از اظهارنظرهای منعکس شده بعد از سفر، مشخص می شود که حتی تاریخ دقیق و مشخصی برای ازسرگیری مذاکرات تعیین نشده است. تنها نکتۀ مشخصی که در پایان سفر یک روزه فرستاده اتحادیه اروپا به تهران اعلام شد، توافق دو طرف برای ادامۀ رایزنی‌ در روزهای آینده بود.

تناقض بین اظهارات مقامات اروپایی درباره زمان احتمالی ازسرگیری مذاکرات نیز آشکارا به چشم می خورد. یک مقام ارشد اروپایی روز جمعه در گفت‌وگو با گروهی از خبرنگاران در بروکسل خبر داد که تیم مذاکره‌کننده جدید ایران دو هفته دیگر در بروکسل با هماهنگ‌کننده مذاکرات برجام دیدار خواهد داشت. همان روز یک مقام ارشد دیگر اتحادیه تاکید کرد که تهران برای ازسرگیری مذاکرات احیای توافق هسته‌ای در وین هنوز آماده نیست و دولت جدید ایران می‌خواهد در مورد متن مذاکرات گفت‌وگو کند.

بنابراین از نگاه ناظران اختلافات فی مابین به حدی است که نه می توان زمان بازگشت به میز مذاکره را مشخص کرد و نه محتوای مباحثی که باید مطرح شود. پیش نویس توافقی هم که در دولت دوازدهم طی ۶ دور مذاکرات به دست آمد، مورد قبول دولت جدید ایران نیست.

 بنابراین امکان آن وجود دارد که مذاکرات آینده از همان نقطه ای آغاز نشود که در دولت روحانی متوقف شده بود. در نتیجه این تصور وجود دارد تیم رئیسی با خواسته‌هایی بیشتر از تیم قبلی به مذاکرات بازگردد. این مساله به نگرانی‌هایی در میان دیپلمات‌های اروپایی دامن زده است.

سازوکار اتحادیه اروپا در این شرایط فرار به جلو و مطرح کردن مطالبات بیشتر است؛ همانند ترفندی که دولت فرانسه همواره به کار بسته و تا غرب را از جایگاه متهم به جایگاه شاکی تغییر دهد. یک روز بعد از سفر مورا به تهران، سخنگوی وزارت امور خارجه فرانسه بدون اشاره به بدعهدی کشورهای اروپایی در عدم اجرای تعهدات برجامی و این کدام طرف‌ها باید برای اجرای دقیق این توافق و لغو تحریم های ظالمانه اقدام کنند، مدعی شد ایران باید برای ازسرگیری مذاکرات برجامی گام‌های عملی بردارد.

سران پاریس پیشتر نیز بر ضرورت مشارکت عربستان در مذاکرات برجامی تاکید کرده بودند؛ رویکردی که از زیاده خواهی های غرب نشان دارد و به نظر می رسد برای دستیابی به توافق با آمریکای بایدن و همپیمانان اروپایی آن راه طولانی در پیش است.

پایان/